ÖZET
- OKB, çok boyutlu ve biyolojik kökenleri de olabilen bir sorun ama işlenmemiş travmalarla da çok bağlantılı olduğunu söyleyebilirim.
- Takıntılı düşünce ve davranışlara işlenmemiş travma perspektifiyle bakınca çözüm konusunda yeni kapılar açılabiliyor.
- Böylece tıkanmış hissettiğin yollar farklı kanallardan açılabilir çünkü obsesif düşünce ve davranışların OKB’de bastırma mekanizmasına hizmet ettiğini görebiliyoruz.
- OKB ve işlenmemiş travmaların nasıl bir ilişkisi olduğunu çözüm önerileriyle birlikte anlattığım videoyu izleyebilirsin.
Eğer kendi yaşadığın OKB ya da yakınındaki bu tür bir sorun uzun süredir aktif şekilde devam ediyorsa ve hatta ilaç desteğine rağmen kronik ve dirençli bir hale geldiyse gözden kaçırılan şeyler var demektir.
Bunların başında da işlenmemiş travmalar olabilir.
Travma ve OKB ilişkisini iyi bir şekilde anladıkça iç huzuruna yeni bir kapı açmak mümkün olabiliyor.
OKB, çok boyutlu bir sorundur. İrili ufaklı olumsuz deneyimler işlenmediyse daha sonra bir yan etki olarak takıntılı düşünce ve davranışlara yöneltebiliyor.
Bu takıntılar bir nevi başa çıkma yolu olarak sıkıntılı duygulardan uzaklaşma çabasıyla ilişkilidir.
İşlenmemiş travmalar hatırladıkça acı verir.
Obsesif kompulsif bozukluğu olan kişilerin geçmiş yaşamlarında travma deneyimlerine sık şekilde rastlıyoruz.
Birçok farklı türde olumsuz deneyim travma olarak yaşanabilir. Örneğin;
Duygusal ihmal
Baskıcı/aşırı kuralcı ebeveynler
Sorunlu ebeveynler (psikolojik rahatsızlığı olan-OKB, alkol bağımlılığı vb.)
Duygusal/cinsel istismar
Kayıp yaşantıları
Utanç ve suçluluk hissettiren olaylar
Aile içi şiddete maruz kalmak/tanık olmak…
Bu tür olaylar eğer işlenip sindirilmediyse, duygusal ve zihinsel olarak geride bırakılamadıysa kaç sene geçerse geçsin sıkıntı verir. Çaresiz hissettirir.
İnsan çaresizlikle başa çıkmada işine yarayan şeylere tutunur.
İşte bazı kişiler OKB geliştirerek travmalarıyla başa çıkabiliyor çünkü akla gelen obsesif düşünceler dikkati yönetir.
Örneğin, temizlik OKB’sini düşünelim;
Tek baskın olan düşünce her taraf temiz olmalı olunca travmatik olaylar da akla gelmez oluyor.
Bastırmak kolaylaşıyor.
Bu anlık bir rahatlama sağlıyor.
Ayrıca kompulsiyonlar da güçlü ve kontrollü hissettiriyor.
Örneğin, istismara uğrayan birisinin çocukken güçsüz yetersiz hissetmesi doğaldır
Güç, kontrol, güven gibi ihtiyaçları karşılama tatminini takıntılı davranışlarla bir nebze de olsa alabileceğini görünce bu davranışlar pekişip kompulsif takıntılı davranışlara dönüşüyor.
Hal böyle olunca sadece OKB’ye odaklanıp takıntılı düşünce ve davranışları ortadan kaldırmayı hedeflemek bu işlenmemiş travmalarla yüzleşmek anlamına geliyor.
Asıl sorun masaya bile konulmadığı için de OKB çözümü dirençli olabiliyor.
Kişi ya bastırmak istiyor ya da o olayların geride kaldığını düşünüp odaklanmıyor, duygusal inkar ediyor.
Uzman desteği alırken de kötü olurum diye o eski defterleri açmamaya çalışıyor.
Ama sıkıntıyı devam ettiren bataklıkla değil de sineklerle uğraşınca asıl sorun olan anı yaşayamama, ferah ve mutlu hissedememe hep devam ediyor.
O yüzden özellikle de kronik ve dirençli OKB varsa işlenmemiş travmaların olup olmadığını da değerlendirmek gerekiyor.
Travmaları işleme konusunda en hızlı yol EMDR gibi birkaç seans sürecek bir travma terapisi almaktır.
Eğer kendi kendine işleyebileceğini düşündüğün deneyimlere sahipsen bu konuda uyan yöntemini kullanmanı öneririm.
Travmalar, kendine iyi bakmadığın ya da bakamadığın durumlarda acıtmaya devam eder.
Artık belki de bir şeyleri değiştirmenin vaktinin geldiğini fark ediyorsun. O yüzden kendine iyi bak.
Uzm. Psk. Cem Gümüş
