Beden alanınızdaki temel ihtiyacınız bu dünyada varolduğunuzu derinden hissedebilmektir. Bunu hissedebilmenin en somut yolu bedeninizle olan ilişkinizden geçer. Bu ilişkiyi anlamak beden alanı ile ilişkinizi değerlendirmek için aşağıdaki soruları kendinize sorabilirsiniz:
Yemeklerle aram nasıl?
Sevdiğim yemekleri yediğim zaman tatlarını dolu dolu hissedebiliyor muyum?
Farklı yemeklerle damak tadımı zenginleştirmeye çalışıyor muyum?
Ne kadar sağlıklı ve dengeli besleniyorum?
Çoğunlukla doğal yiyeceklere mi yöneliyorum yoksa sağlıksız olduğu bilinen ama lezzetli yiyeceklere mi?
Sağlığıma ne kadar önem veriyorum?
Bedenimin sağlıklı ve sağlıksız yanlarını hissedebiliyor muyum?
Bedensel hislerime kulak veriyor muyum?
Bedenimdeki değişimleri hissedebiliyor muyum?
Bir şikayetim olduğunda (örneğin diş ağrısı) daha da ciddileşmeden doktora gidiyor muyum?
Kan verme, aşı yaptırma gibi koruyucu sağlık önlemleri alıyor muyum?
Dış görünüşümle aram nasıl?
Maddi durumum elverdiğince bakımlı olmaya çalışıyor muyum?
Kıyafetlerime özen gösteriyor muyum?
Cildime, saçlarıma, traşıma vb. dikkat ediyor muyum?
Cinsellikle aram nasıl?
Sağlıklı ve tatmin edici bir cinsel yaşamım var mı?
Kendimi genelde enerji dolu hissediyor muyum?
Spor yapıyor muyum? Yürüyüş, evde ya da spor salonunda egzersiz yapmak…
Yaşamıma hareket katmaya çalışıyor muyum?
Kendimi dinlenmiş hissedebiliyor muyum?
Gün içinde enerjimi çok harcadığımda ve yorulduğumda gün sonunda kendimi sakinleştirebiliyor muyum?
Para ile ilişkim nasıl?
Maddi durumum elverdiğince kendim için bir şeyler yapıyor muyum?
Kendimi güvende hissediyor muyum?
Yaşadığım çevrede güvenlik yönünden huzurlu hissediyor muyum?
Yukarıdaki sorulara daha bir çoğunu ekleyebilirsiniz. Bu sorular sadece bu alan üzerinde düşünmeye başlamanızı sağlamak içindir. Dikkat ettiyseniz yaşamınızın beden alanı somut ve temel ihtiyaçlarınızla ilişkilidir. Türkiye gibi doğu kültürünün etkisindeki ülkelerde yaşayan insanlarda bu alana özellikle yemek yönünden enerji harcandığını görürüz. Yemek kültürümüzün zenginliği bunu göstermektedir. Bunun yanında kişisel bakım, cinsellik, spor ve sağlıklı beslenme gibi beden alanının diğer unsurlarına batı kültüründeki insanlar kadar enerji harcamamaktayız. Size aktaracağım yaşam alanlarının ülkemizde en çok ihmal edilen parçasının beden olanı olduğunu rahatlıkla söyleyebilirim. Toplumsal ve ailevi baskı, ekonomik durum gibi şartların etkisinin de bunda payı olmakla birlikte klinik deneyimlerim insanların bu alana enerji ayırabilecek bir çok imkanı olmasına rağmen bu enerjiyi yeterince ayırmadıklarını söylüyor. Bu alana tam enerji ayırmayan danışanların problemleri depresyon, tükenmişlik hissi, duygularının ve hislerinin farkında olmamak, duygularını ihtiyaçlarını bastırmak, psikolojik nedenli hastalıklar-sağlık problemleri yaşamak (‘hastane hastane dolaşmak’) vb. dir.
Bu alana az enerji ayırmanız kendinizi ihmal ettiğiniz anlamına gelebilir. Bunun sebeplerinden bir tanesi ilişki alanına çok fazla enerji harcamanız ve sadece kendiniz için bir şey yaptığınızda bencil olarak algılanacağınızı düşünüyor olmanız olabilir. Bu açıdan bakarsak aslında sadece başkaları için bir şey yapmakta bencillik olarak düşünülebilir. Neden mi? Çünkü başkalarını sürekli düşünerek ve bu yönde hareket ederek onlara ne kadar iyi ve fedakar olduğunuzu göstermek istersiniz. Bunu gören diğerleri de sizi takdir edecek, onaylayacak, ’çok iyi biri’ diye düşünecektir. Farkında olmadan bu tür beklentiler içine girdiğini gördüğüm ve bu beklentileri ‘tam istediği gibi’ karşılanmadığı için depresyona girmiş bir çok danışanımın olduğunu da ifade etmek isterim.
Gördüğünüz gibi kendini ihmal ettiğinde de kişi aslında yine bir ihtiyacını (onaylanma, sevilme…) karşılamaya çalışıyordur. Her davranışımız bir ihtiyacın karşılanmasına yöneliktir. Eğer farkında olarak bir ihtiyacı karşılarsak daha huzurlu olma yolunda ilerleyebiliriz. İşte bu bölümün amacı da bedensel alana yönelik ihtiyaçlarınızı size fark ettirmek ve bu temel ihtiyaçlarınızı imkanlarınız doğrultusunda karşılamanız için sizi teşvik etmektir. Bunu nasıl yapacağınızla ilgili bilgileri TV, internet, kitap ve diğer insanları gözlemleyerek alabilirsiniz. Aşağıda da buna yönelik bazı tavsiyelerde bulundum.
- Damak tadınızı zenginleştirmeye ve farklı tatlar deneyimlemeye kendinizi açık tutun
- Sağlıklı ve dengeli beslenmeye özen gösterin
- Dış görünüşünüze elinizden geldiğince dikkat edin
- Sağlıklı bir cinsel yaşantınız yoksa bu konuda bir uzmandan yardım alabilirsiniz. Bazı Üniversite Tıp fakültelerinin psikiyatri servislerinde uygun ücretlerle destek alabilirsiniz.
- Yaşamınıza hareket katın. Bunun en kolay yolu yürüyüştür. Eğer düzenli spor yaparsanız kazanımlarınız çok daha iyi olur
- Hareketliliğin yanında dinginliği de deneyimlenemiz önemlidir. Dinlenme imkanları yaratmanız ve buna özel önem vermeniz faydalıdır
- Maddi durumunuz elverdiğince sadece kendiniz için bir şeyler yapmanız önemlidir. Bu bencil olduğunuzu değil kendinize değer verdiğinizi gösterir.
Bu alana yeterince enerji ayıramamanın burada aktarmadığım daha bir çok sebebi vardır. Eğer halen bu alanla ilgili olarak kendinizi ihmal ettiğinizi, enerjinizi tam odaklayamadığınızı düşünüyorsanız ve nasıl odaklayabileceğiniz konusunda kararsızsanız bir uzmandan terapi almanızı tavsiye ederim.
İkinci yaşam alanı ‘İlişki’ dir…
Uzm. Psk. Cem Gümüş
Bkz. https://www.cemgumus.com/yasaminiz-ne-kadar-dengeli-3-iliski-alani/
